روش جداسازی ته نشینی فاضلاب
فرآیند ته نشینی در تصفیه آب به منظور ته نشینی و حذف ذرات معلق درشت و سنگین تر از آب صورت می گیرد. از این فرآیند عمدتا قبل از فیلتراسیون (فرایند انجام شده توسط فیلتر شنی) و برای حذف ذرات لخته شده از آب استفاده می شود. میزان حذف در حوض ته نشینی، بار صافی ها و تعیین کرده و به همین علت تأثیر بسزایی بر روی ظرفیت، مدت زمان کارکرد صافی ها و کیفیت آب صاف شده دارد. دو دسته اصلی برای طراحی حوض های ته نشینی عبارت است از:
- جریان افقی
- جریان عمودی
عوامل موثر بر ته نشینی
طراحی واحد های فوق الذکر شامل عواملی نظیر، شکل، تعداد حوض ، ابعاد ، سرعت و جهت جریان، زمان ماند، حجم ذخیره لجن، روش تخلیه لجن آرامش ورودی و خروجی می شود که از عوامل موثر بر ته نشینی می باشد.
سالهاست که از حوض ته نشینی جریان افقی با موفقیت در تصفیه خانه های آب ایالات متحده و سایر نقاط جهان استفاده می شود. در حال حاضر نیز به دلیل بازدهی مطلوب و سادگی این واحد ها، کارشناسان تصفیه آب از آن طرفداری می کنند.
روش جداسازی ته نشینی
یکی از مزیت های واحد های ته نشینی عمومی عمدتا مربوط به هزینه های نسبتا کم آنهاست. به طوری که با ترکیب فرآیندهای پیش از فیلتر شنی ، می توان بطور چشمگیری در هزینه های ساخت، نیروی انسانی مورد نیاز صرفه جویی گردد.
ته نشینی با جریان افقی
ته نشینی با جریان افقی، فرآیند جداسازی ثقلی است که در آن از یک حوضچه ته نشینی استفاده می شود. زیرا با تامین محیطی آرام، ذرات دارای وزن مخصوص بزرگتر از آب در کف حوض ته نشینی می شوند.
در صورتی که طراحی حوض های ته نشینی با جریان افقی به دقت انجام شده باشد می توان تا 95 درصد کدورت آب خامی که عمل انعقاد و لخته سازی بروی آن به خوبی انجام گرفته حذف کرد و کدورت باقیمانده نیز در صافی ها حذف خواهد شد.
بنابراین زلال سازی های مستطیلی با جریان افقی که وسایل مکانیکی حذف لجن در آنها استفاده نشده به علت سادگی و توانایی سازگار شدن با شرایط مختلف آب خام نظیر تغییرات میزان کدورت، افزایش دبی یا بالا بودن بیش از حد میزان جریان، برای کشور های در حال توسعه مناسب خواهد بود و برعکس حوض های ته نشینی دایره ای برای این کشور ها توصیه نمی شود. زیرا مقایسه با انواع مستطیلی باید از وسایل مکانیکی دایره ای حذف لجن استفاده شود.
پارامتر های واحد های افقی نیز نسبت به واحد های عمودی دارای مزیت های هستند که به شرح زیر می باشد:
- تحمل سیستم در برابر تغییرات هیدرولیکی
- عملکرد مناسب در شرایط جوی مختلف
- قابلیت توسعه راحت
- سادگی و سهولت در راهبری
- هزینه ساخت پایین
نکات پیرامون حوض های ته نشینی
آرایش ورودی : ورودی حوض ته نشینی باید طوری طراحی شود که آب لخته شده ورودی به حوض بطور یکنواخت و بدون ایجاد تلاطم اضافی وارد ناحیه ورودی شود، در غیر این صورت سبب شکستن لخته ها خواهد شد.
توزیع مناسب جریان بین حوض های موازی بسیار مهم است. باید در انتخاب اندازه صحیح سوراخ ها و لوله ورودی نسبت به وسایل تنظیم کننده، توجه بیشتری کرد.
آرایش خروجی : سر ریز ها و لوله های مشبک، متداولترین ساختار برای خروج آب ته نشین شده از حوض است. طول سرریز را باید طوری تعیین کرد تا از بالا بودن سرعت جریان و به هم خوردن لایه لجن جلوگیری شود. فرمول زیر در تعیین طول مجاز سرریز مفید است:
L= 0.2 Q / HVs
L: طول ترکیبی سرریزی بر حسب متر
Q : دبی، بر حسب متر مکعب در روز
H : عمق تانک بر حسب متر
Vs : سرعت ته نشینی بر حسب متر در روز
